Amnesty geeft Navalny status gewetensgevangene terug

Na zorgvuldige evaluatie heeft Amnesty International besloten om Alexei Navalny zijn status als gewetensgevangene terug te geven.

In februari 2021 nam Amnesty een intern besluit om de term ‘gewetensgevangene’ niet meer voor Navalny te gebruiken vanwege bezorgdheid over discriminerende verklaringen die hij in 2007 en 2008 had afgelegd en die mogelijk aanzetten tot haat. De Russische regering en haar aanhangers hebben dat interne besluit, waarvan we niet van plan waren het openbaar te maken, gebruikt om de rechten van Navalny verder te schenden. Dat was het toppunt van hypocrisie, afkomstig van een regering die niet alleen probeerde Navalny door vergiftiging te doden, maar die de afgelopen twee decennia ook gewetenloze daden pleegde, zoals marteling, gedwongen verdwijningen en het op grote schaal onderdrukken van politieke vrijheden in Rusland en in het buitenland, en oorlogsmisdaden pleegde in Syrië.

Naar aanleiding hiervan is Amnesty is begonnen met een herziening van het gebruik van de term ‘gewetensgevangene’. Als een eerste tussenstap is onze aanpak verfijnd, om te voorkomen dat iemand wordt uitgesloten om als gewetensgevangene te worden aangewezen op basis van zijn of haar gedrag uit het verleden. We erkennen dat de meningen en het gedrag van iemand in de loop van de tijd kunnen veranderen. Het is deel van Amnesty’s missie om mensen aan te moedigen een mensenrechtenvisie positief te omarmen en niet om de indruk te wekken dat ze voor altijd beoordeeld worden op basis van hun gedrag in het verleden.

Daarnaast betekent het aanwijzen van iemand als gewetensgevangene door Amnesty International op geen enkele manier dat zijn opvattingen worden onderschreven. Amnesty onderschrijft alleen opvattingen die specifiek aansluiten bij de bescherming en bevordering van mensenrechten. Sommige eerdere verklaringen van Navalny zijn verwerpelijk en we onderschrijven deze op geen enkele wijze. Als mensenrechtenorganisatie zal Amnesty International racisme en alle vormen van discriminatie blijven bestrijden, waar die ook bestaan.

Dit betekent dat we door Navalny’s status als gewetensgevangene te bevestigen, niet zijn politieke programma onderschrijven, maar benadrukken we de dringende noodzaak dat zijn rechten, inclusief toegang tot onafhankelijke medische zorg, worden erkend en worden opgevolgd door de Russische autoriteiten.

Alexei Navalny zit niet vast voor enig erkend misdrijf, maar voor het eisen van het recht op gelijke deelname aan het openbare leven voor hemzelf en zijn aanhangers, en voor de eis dat de regering vrij is van corruptie. Dit zijn gewetenszaken en moeten als zodanig worden erkend.

Daarentegen beperken president Poetin en de Russische regering de politieke vrijheid en wordt iedereen die verantwoording en gerechtigheid nastreeft op wrede wijze onderdrukt. Zij zijn het die er bewust voor kiezen om gewetenloos te handelen.

Amnesty International nam een verkeerde beslissing, waardoor onze bedoelingen en motieven op een kritiek moment in twijfel werden getrokken. We verontschuldigen ons voor de negatieve gevolgen die dit heeft gehad voor Alexei Navalny persoonlijk en voor de activisten in Rusland en de rest van de wereld die onvermoeibaar campagne voeren voor zijn vrijheid.

Amnesty zegt vastberaden toe om actief te vechten tegen onrecht en onderdrukking, waar deze zich ook voordoen. De Russische staat veroordeelt Alexei Navalny tot een langzame dood. Dat moet onmiddellijk worden gestopt.

We blijven iedereen oproepen om samen met ons campagne te voeren voor de onmiddellijke en onvoorwaardelijke vrijlating van Alexei Navalny en voor zijn onmiddellijke en onvoorwaardelijke toegang tot onafhankelijke, deskundige medische zorg.